10. Sınıf Edebiyat Sayfa 162 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

Sayfa 162

3. Halk şairlerini ve destan dönemindeki ozanları, görevleri yönünden karşılaştırınız. Benzer ve farklı yönleri sıralayınız.

BENZERLİKLERİ:

Şiirini, aşk, doğa, kahramanlık gibi konularda, sazıyla birlikte söyleyen şairlere İslâm’dan önce "ozan", "baksı", "kam" "şaman" denilirken, İslâm’ın kabulünden sonra "aşık" ya da "saz şairi" denmiştir.

Her iki dönemdeki ozanlar şiirlerini çalgı eşliğinde söylemişlerdir.

Her iki dönemdeki ozanların da toplum üzerinde etkileri vardır.

Her iki dönemde de ozanlar halk kültür ürünlerini müzik melodileri yardımıyla okunmasını ve dilden dile dolaşarak akılda kalmasını sağlamışlardır.

FARKLILIKLARI:

Destan dönemindeki kopuz yerini "saz"a bırakmıştır.

Destan dönemindeki ozanların saz / kopuz / davul çalma gibi yeteneklerin yanı sıra, büyücülük, hekimlik vb. çeşitli görevleri de üzerlerinde toplamışlardır.Halk ozanlarının böyle işlevleri yoktur.

a. Günümüz şairlerine ait beğendiğiniz bir şiiri okuyunuz.
b. Aşağıdaki şiirleri okuyunuz.

İnme turnam inme sen bu bınara

 Avcı tuzak kurmuş var yolun ara 

Cümlemizin işin Mevla'm onara

Katar katar olmuş gelir turnalar 

Eğrim eğrim ne hoş gelir turnalar Anonim

Güzel senden ayrılalı

Hayli zaman oldu gel gel

 Bak gözümden akan yaşım 

Ab-ı revan oldu gel gel
Âşık

Gönlüm açılır  zülf-i perîşânını görgeç 

Nutkum dutulur gonce-i handânını görgeç
Fuzulî

c. Okuduğunuz şiirleri "tema, dil ve anlatım, söyleyiş, ölçü, nazım birimi" yönünden karşılaştırınız. Benzer ve farklı yönleri ile ilgili tespitlerinizi tabloya sıralayınız.


ç. Okuduğunuz örnek şiirlerden yararlanarak halk şiirinin temelinde bulunan anlayışı belirtiniz.
Halk kültürü,beğenisi ve zevkini yansıtan anlayış...

4. Âşık Veysel ve Âşık Ömer'in, şiirlerinde dile getirdiği duyguların, günümüz şiirleri ve şarkı sözlerinde nasıl dile getirildiğini tartışınız. Sonucu belirtiniz.

bu yazı edebiyatfatihi.net sitesinden alınmıştır. Kaynak siteyi ziyaret ediniz